Afanese plaatsnamen

Geopoeia
(Redirected from Afanese geografische namen)
Jump to navigation Jump to search

Op deze pagina worden diverse Afanese geografische namen, naamsdelen/-uitgangen verklaard. Denk hierbij aan plaats-, provincie-, districts- en gebiedsnamen, maar ook wateren etc.

Hoofdsteden

Rurumi

De herkomst van de naam Rurumi heeft te maken met de rivier de Dirunag die in de Romeins/Lamische tijden "Dirumus/Dirumi" genoemd werd. De stad werd toen "Rurumus" genoemd, en later dus "Rurumi". Beide betekenen zoiets als "Nederzetting aan de Dirunag" en dan iets verbasterd in het Oerlamisch.

Aduyère (hoofdstad van Françafa)

De betekenis van de naam Aduyère heeft vermoedelijk iets te maken met het Oud-Lamische woord "Âturr", wat iets als "In het dal" betekent, waarin "Tur" naar "dal" verwijst. ("Dur" betekent in het huidige Afanees nog steeds "Dal").

Frodabrinz (hoofdstad van Froda)

Wat "Brinz" betekent is niet bekend, wel staat "Froda" natuurlijk voor het Frodagebergte.

Iederfelde (hoofdstad van Ober-Frodaland)

Mogelijk venoemd naar akkergronden (felden) van de hertog Ieder.

Lams (hoofdstad van Ubnag)

Lams verwijst naar de benaming voor het Lamische volk, hun talen en hun woongebied (waarvan Lams de hoofdnederzetting was).

Pelyeb (hoofdstad van Sagrosië)

"Yeb" is een oud Sagrosisch woord voor "háb" wat "haven" betekent. Vermoedelijk komt "Pel" van "pelim" wat "paling" betekent. Letterlijk heet deze stad dus waarschijnlijk "Palinghaven", logischerwijs werd hier in het verleden veel op paling gevist.

Peterdás (hoofdstad van Negesiw-Redud)

Peterdás is vernoemd naar Peter Mùler, de man die de haven van deze stad aanlegde. "Dás" is Afanees voor "stad".

Porsâram (hoofdstad van de Jupemoren)

Oude Romeins/Lamische havenstad die vroeger 'Porrs-Saraegh' heette. Dit werd later 'Pors-Saram' en is weer later aangepast tot 'Porsâram'. 'Pors' staat voor 'haven' en niet, zoals veel mensen denken, voor het Afanese woord voor 'dorp', 'pors'.

Sál-Falsar (hoofdstad van Sýrnos-Lestog)

Naar de heilige 'Sint-Falsar', stichter van de katholieke kerkgemeenschap te Rasliw.

Môyare (hoofdstad van Vámad)

Turgùs (hoofdstad van Mâdravè)

De oorsprong van Turgùs is volledig onbekend. Wel is bekend dat vroegere benamingen "Turgur", "Turmugâhh" en "Turiua" waren. Alleen door de oudheid van de stad is de oorsprong nooit precies te achterhalen.

Wargeb (hoofdstad van Tènuped)

Niet bekend

Viâr (hoofdstad van Prades)

Eerdere benamingen: Vîshhes Arb, Vishharb, Visarb, Viârb

De naam van deze stad komt van de bemanningsleden van schepen die in de jaren 1500/1600 de haven binnenvoeren en bijna 'verblind' werden door de witte huisjes langs de haven waar de zon vaak in weerkaatst werd. Ze noemden het toen nog kleine havenstadje daarom 'Vîshhes Arb', wat in modern Afanees 'Vîses Arbe' (= felle haven) zou zijn. Later is dit telkens verkort tot uiteindelijk 'Viâr'.

Andere plaatsnamen

Abelù

Eerdere benamingen: Abbem Lùwèr, Âbem Lùwè, Abelùwè

Letterlijk 'Vallei van de Abe' ('Abeluwè' in huidig Afanees).

Dîmerberm

Waarschijnlijk een vroege versie van 'Nîles Berm', oftewel 'Kleine Berg'.

Ekenas

De naam van deze stad komt van het Oud-Lamische 'Ehhôa', wat iets als 'Rivierdal' betekent. 'Ehhôa' wordt nog steeds op de plaatsnaamborden aangegeven.

Eneg

Net als Enag verwant aan het Oud-Lamische 'Enâohh', wat 'bos' betekent.

Finragèlov

Eerdere benamingen: Finrahhlof, Finraglov

'Lov' slaat op 'woonplaats', 'Finragèlov' betekent dus 'Woonplaats aan de Finrag'. 'è' is een standaard tussenvoegsel in het Afanees dat soms gebruikt wordt om uitspraak te vergemakkelijken.

Fosorim

Letterlijk afkomstig van 'Huizen op de rotsrug', in huidig Afanees 'Fusev bir Rim'.

Gasper

Naar de Franse graaf die de grond rond dit stadje in de 16e bezat: 'Gaspierre le Petit'. De Franse naam voor dit stadje is dan ook 'Gaspierre'

Grâkirgè

In dit middeleeuwse stadje staat een kerktoren met een, voor de tijd van de stichting, zeer lange toren (120m). Vandaar dat de naam van de kerk en het eromheen groeiende dorpje 'Grâsu Kirge' (Madraafs voor 'Hoge Kerk') werd. Dit werd later verkort tot 'Grâkirge'. De laatste 'e' is voor vergemakkelijking van de uitspraak veranderd in een sjwa (è).

Kùrdbag

Verbastering van het Duitse 'Kurtzbach', wat weer een verbastering is voor 'Kurzbach', oftewel 'Korte beek'. Vernoemd naar het korte beekje rond de twee kastelen van Kùrdbag. Hetzelfde geldt voor de Franse benaming 'Curbaye'.

Lursèbog

Gesticht door de Duitsers als 'Lurschburg', naar hun verdedigingskasteel langs de rivier de Lurs (duits: Lursch).

Meâg

Heeft ook een Romeins verleden als 'Meagus'.

Nibirg

Van het Duitse 'Neuburg', naar het Nibirgèbug-kasteel.

Rodègirg

Van 'Rodem Girg', letterlijk 'Rode Kerk'. Naar de Farhalistische kerk gebouwd uit rood vulkanistisch gesteente. De naam is nogal controversieel in de stad. Omdat het Farhalisme geen 'kerken' kent. Het noemt haar gebedshuizen 'Bweslil(ev)/Béslil(ev)'. De lokale politieke partij ROBÉSLIL is dan ook voor een naamsverandering in 'Robéslil' of 'Rodebéslil'.

Rovè

Nederlandse voormalige bewoners van Madravië stichtten hier een stadje genaamd 'Dalstad' maar algauw werd dit 'Roversdal' vanwege de hoge criminaliteit aldaar. Dit is nadat de voormalige Nederlanders de Nedermadraafse taal nauwelijks gebruikten 'Rovèlag' geworden maar 'Rovè' werd tot een betere naam verkozen.

Sál-Nîles-Virdel

Naar de heilige 'Sint-Virdel', de man die de katholieke kerkgemeenschap in dit gebied stichtte. Er waren oorspronkelijk twee hoofdnederzettingen: 'Sál-Virdel' en 'Sál-Nîles-Virdel' (=Sint-Klein-Virdel). Deze laatste nederzetting was flink kleiner, vandaar het tussenvoegsel 'Nîles/Klein'.

Tistergas

Letterlijk: 'Steile rost(formaties)', 'Tistem Gas(ev) in huidig Afanees.

Torg

Letterlijk 'Groot' ('Torhh'). Vermoedelijk naar de, voor de omgeving, grote rivier (Worgos) die er doorheen stroomt.

Tuôv

Afgeleid van het oud Afanese 'Turlov/Durlov' wat letterlijk 'Dalplaats/Dalstad' betekent.

Valomdár

Eerdere benamingen: Val ôn Dwarr, Valôndwar, Valomdwar

Stamt af van het Lesto-Lamische 'Val ôn Dwarr', wat in het modern Afanees 'Val um Dur'/'Val mel Dur' (= In een dal/In het dal) zou zijn. Het woord 'ôn' zou 'in' of 'het' kunnen beteken aangezien de woorden uit die tijd bijna hetzelfde waren en het niet te achterhalen is welke betekenis het hier had. Het stadje ligt in een diep uitgesneden dal van de rivier de Alèdis wat de naam verklaart.

Vodárg

Waarschijnlijk verwant aan het duitse 'Wasser' en Oud-Lamische 'Podahh', beiden betekenen 'Water'. Hier wordt dan het Pormalenmeer bedoeld.

Yaparag

Waarschijnlijk 'monding van de Parag' (in het Tarmarmeer).

Ýbèsad

Eerdere benamingen: Jibûswad, Yibûswad, Yibèswad

Van het Oud-Lamische 'Jibûswad' wat letterlijk 'Yiebenstam' betekent, naar de Rurumeense Yiebenstam.

Yibèlov

Letterlijk 'Yiebenplaats' of 'Woonplaats van de Yieben'. Naar de Vámadese Yiebenstam die dit gebied rond de jaren 800-1400 bewoonde. Niet te verwarren met de Yiebenstam uit bovengenoemde Ýbèsad. Dit is een totaal andere stam, 'Jibû' slaat op 'wild' oftewel 'Wilde Stam' zoals beide stammen door verschillende Lamiërs genoemd werden.

Uitgangen

-lov, -lev, -lav

"-lov", en de verbasteringen "-lev" en "-lav" betekenen letterlijk iets als "(bewoonbare) plaats". De naam is terug te vinden in o.a. de plaatsnamen Barèlov, Edem-Edalov, Korèlov-Kusèd, Labalov, Resalov, Tarmâlov, Ýsdrèlov, en Ýbelov. "-lev" is te vinden in Grôbadlev, Lebelev en Sobèdlev, verder nog een paar dorpjes. "-lav" vind je o.a. terug in Megnolav, Remâlav, Timlav en Valav.

-mi

Woorden eindigend op "-i" zijn in het Afanees niet gebruikelijk, de oorpsrong van "-mi" ligt dan ook bij de Lamische talen. "Mi" slaat op "rivier". Plaatsen als Garbumi, Marnimi, Tupemi en Wasumi liggen dan ook allemaal aan een rivier. Waarvan Pôsurumi en Rurumi aan de Dirunag.

-plô

In de provincie Tèrmulev komt de uitgang "-plô" veel voor in, vooral, kleine dorpjes/gehuchten. "Plô" is de lokale benaming voor een 'boerenveld'. Kortom: de dorpen met deze uitgang zijn vaak ontstaan rondom één of meerdere boerderijen. Dorpen met meer dan 400 inwoners met deze uitgang zijn: Alýdplô, Humderplô, Ludplô, Pýlmèplô, Sârasplô en Utarplô.

Naamsdelen

fus

Het naamsdeel "fus" komt in veel Afanese plaatsnamen voor en betekent letterlijk "huis". Maar de betekenis ligt meer bij "groepje huizen". Plaatsnamen met dit naamsdeel zijn o.a. Fus-Munèrvelsarg, Fus-Pormag, Fusarfus, Mogâfus, Nivèfus, Tertasfus en Fus-ab-Yibè.