Abi'i (alfabet)
Abi'i (з.ө:з:) is het alfabet dat op Ārdra gebruikt wordt om het Sekipa en het Temisi mee te schrijven. Het Abi'i is het meestgebruikte alfabet in het Ārdratische land Óridi Te'olongta Tiyera. Het Abi'i zou volgens de overlevering uitgevonden zijn door de wijze Sekipa vrouw Diyuki, rond het jaar 100. Zij zou dit schrift gebaseerd hebben op elementen uit verschillende schriften die op Memarasme gebruikt werden. De Sekipa zouden hun schrift bewust aangenomen hebben om zich af te zetten tegen de hen omringende culturen (awotong).
(Het Abi'i is - in aardse termen - geïnspireerd op en samengesteld uit letters uit het Tifinagh, het Latijnse, Cyrillische en Griekse alfabet.)
In principe is het Abi'i een lettergreepschrift. Elke lettergreep bestaat uit een medeklinker gevolgd door een klinker. Indien de klinker niet nader gespecificeerd is, moet er een -e of, aan het eind van een woord -a gelezen worden. Bijvoorbeeld: +q te-wa ‘twee’; oк:п se-ki-pa ‘Sekipa’. Wanneer er een lettergreep niet met een medeklinker begint, schrijft men op die plaats altijd een з. Bijvoorbeeld: зк e-ka ‘en’; зєз.λ ó-a-da (ó’ada) ‘schiereiland’.
Letters
De Sekipa versie van het Abi’i bestaat uit 25 lettertekens. Hieronder volgt een lijst van de letters in een volgorde die onder de Sekipa zelf ook gebruikelijk is, met daarbij de traditionele namen van de letters. De Sekipa letternamen zijn bewust gevormd om het dicteren van woorden te vergemakkelijken.
Er zijn tenminste 3 tekens voor fonemen die in het standaard-Sekipa niet voorkomen, maar nodig zijn om andere talen, bijvoorbeeld het Temisi, in Abi’i te kunnen schrijven.
| letterteken | transcriptie | naam in Abi'i | naam in transcriptie | bijzonderheden |
| з | з.џ.+як (зџ) | amatéka (ema) | 'ademteken' transcriptie: tussen twee klinkers als ' | |
| . | a/e | з.ŋ. | ahe | normaliter /a/, maar in een slot-lettergreep /e/ de . is een lage punt |
| c | o | зcλ: | odi | |
| є | ó | зєө· | óbu | |
| · | u | з·ıи: | ungni | de · is een hoge punt |
| ø | ö | зøз | ö'a | |
| v | ë | зvo· | ësu | |
| : | i | з:п | ipa | |
| я | é | зяız· | éngru | |
| п | p | пп | pepa | |
| ө | b | ө·ıө | bungba | |
| + | t | +.+ | tata | |
| λ | d | λєıλ | dóngda | |
| к | k | кк | keka | |
| e | ĉ | eøe· | ĉöĉu | |
| o | s | oo | sesa | |
| ð | l | ðєð: | lóli | |
| z | r | zz | rera | |
| ų | f | ų.ıų: | fangfi | |
| џ | m | џєџ· | mómu | |
| и | n | и.и | nana | |
| ŋ | h | ŋ.ıŋ | hangha | |
| q | w | q.q: | wawi | |
| ς | y | ςєς· | yóyu | |
| ı | ng | иєo.+як (иєıoı) | nósatéka (nóngsang) | 'neusteken' komt alleen aan het eind van een lettergreep voor |
| ǿ | ü | зøз џ o+єк: (зǿıų:) | ö'a mo setóki (üngfi) | NB: niet in het standaard-Sekipa |
| ќ | g | кк џ o+єк: (ќ·ıќ) | keka mo setóki (gungga) | NB: niet in het standaard-Sekipa |
| é | ŝ | eøe· џ o+єк: (évıé) | ĉöĉu mo setóki (ŝëngŝa) | NB: niet in het standaard-Sekipa |